Opgroeiende tieners tabbed content

Jongeren zijn in hun tienerjaren extra kwetsbaar omdat ze nog in ontwikkeling zijn. Lichamelijk en geestelijk zijn ze nog niet volgroeid. De groei van onder andere de hersenen gaat door tot het 23e levensjaar. Tot die tijd moet u extra voorzichtig zijn met bijvoorbeeld drinken. De vuistregel is dan ook, hoe jonger hoe kwetsbaarder.

Onderstaande feiten zijn daarom voor iedere ouder goed om te onthouden:

  • Hoe jonger een kind begint met alcohol, roken, drugs en gokken, hoe groter de kans is op verslaving.

  • Jongeren zijn eerder onder invloed: ze hebben kleinere lichamen, waardoor ze minder van een stof nodig hebben om dronken of high te worden.

  • Voor alcohol geldt dat jongere kinderen vaak niet merken dat ze al te veel op hebben. Daardoor kunnen ze zichzelf buiten bewustzijn drinken (‘comazuipen’).

  • Alcohol verstoort de hersenontwikkeling. De hersengrootte is kleiner bij drinkende jongeren en dit heeft gevolgen voor onder andere taal, leren, aandacht en geheugen. Wanneer jongeren in een keer heel veel drinken richt dat veel schade aan. Meer nog dan het regelmatig drinken van kleine hoeveelheden. Vandaar ook de adviezen om (alcohol)gebruik te ontmoedigen bij jongeren onder de 18 jaar.

  • Voor cannabisgebruik geldt ook dat het de hersengroei belemmert. Er kunnen door blowen al snel problemen ontstaan met het geheugen, de aandacht en de concentratie. Hierdoor nemen de prestaties op school af. Dit gebeurt ook als er alleen in de weekenden geblowd wordt.

  • Jongeren die meer dan twee uur per dag gamen of televisie kijken, hebben meer kans op psychische problemen. Dit effect wordt versterkt als kinderen daarbij ook nog eens te weinig bewegen.

  • In energiedrankjes zit cafeïne en/of taurine (en veel suiker). Dit zijn opwekkende stoffen. Als jongeren hier veel van drinken kan dat gevolgen hebben: ze krijgen er extra energie van en ze kunnen moeilijk in slaap komen.

Houdt deze opmerkingen in uw achterhoofd voordat u met uw kind gaat zitten voor een gesprek over internet, gamen, roken, drinken en/of drugs. Wilt u weten hoe u het gesprek met uw zoon of dochter aangaat? Kijk dan hier.

Wilt u meer weten over de verschillende middelen? Klik dan hier.

Internet is niet meer weg te denken uit ons bestaan. We gebruiken internet niet alleen op de PC, maar ook als we onderweg zijn via onze tablet of mobiele telefoon. Doordat de mogelijkheid er is om 24 uur en 7 dagen per week online te zijn is het voor veel mensen lastig om hierin een balans te vinden en vertonen sommigen dwangmatig gedrag. Dit geldt overigens niet alleen voor jongeren!

Bent u van mening dat uw kind te veel en te lang online is of liever gamet dan met ‘echte’ vrienden afspreekt? Maak dan afspraken over wanneer en hoe lang uw zoon of dochter online is of een game speelt. Meer informatie over hoe u dit kunt doen, is te lezen op de pagina afspraken maken

Het risico van altijd maar online zijn schuilt ‘m in het verwaarlozen van sociale contacten, school/huiswerk of het dwangmatig bijhouden van je online activiteiten. Jongeren die ’s morgens vroeg eerst hun social media profielen checken voordat ze in staat zijn op te staan, ervaren eigenlijk een vorm van stress. Wordt hun de mogelijkheid ontnomen (doordat bijvoorbeeld internet is uitgevallen) dan worden ze rusteloos of soms zelfs geïrriteerd.

FOMO - Fear Of Missing Out
FOMO staat voor 'Fear Of Missing Out', letterlijk vertaald 'bang om iets te missen'. Met name jongeren zijn hier gevoelig voor. Zowel op school en in de vrijetijd wordt er veel gesproken over wat er online gebeurd. Als ze niet op de hoogte zijn van deze nieuwtjes, voelen ze zich buitengesloten. Dit levert stress op. Daarnaast ontvangen ze meldingen van berichten, nieuwe posts, reacties, likes, etc. Hierdoor worden ze steeds gevoed om op de telefoon te kijken.

Een ander bijkomend feit is dat het krijgen van positieve reacties en like effect heeft, de persoon in kwestie gaat zich hier namelijk beter door voelen. Echter heeft dit ook als keerzijde dat het confronterend en negatief werkt als iemand anders met een soort gelijke foto meer reacties en likes krijgt. Daarnaast zijn de reacties niet altijd even positief wat ook weer voor een negaftief gevoel kan zorgen.

Bespreekbaar maken
Merkt u dat uw kind ook last heeft van deze ‘stress’? Bespreek dan eens waarom iemand continu moet controleren of er al berichten binnen zijn gekomen of met de wereld wil delen wat hij/zij aan het doen is. Want het is helemaal niet nodig om altijd maar bereikbaar te zijn. Sterker nog. Soms moet je de telefoon of computer bewust even negeren. Omdat jongeren in deze tijd opgroeien met altijd maar bereikbaar zijn, kan het voor hen een verademing zijn om eens niet de dwang te voelen om naar de telefoon te grijpen.

Wilt u met uw kind het gesprek aangaan? Wees voorbereid op weerstand en hou goede alternatieven achter de hand. Betrek de interesses van uw zoon of dochter daarbij.

Extra informatie
Voor extra informatie kunt u kijken op de website vanmediawijzer. Hier vindt u allerlei tips over media opvoeding.

Gamen kan voor sommige jongeren een uitlaatklep zijn wanneer dingen in hun leven niet lopen zoals gehoopt. Denk hierbij aan gepest worden, zich niet op hun gemak voelen bij anderen of een buitenbeentje zijn die moeilijk aansluiting vindt in de groep. Een game kan in dat geval een vorm van bescherming bieden tegen lastige emoties. In een game is de speler namelijk in control en dat levert zelfvertrouwen op.

Positief
Aan gamen zitten ook voordelen. Uit diverse onderzoeken blijkt dat jongeren die gamen onder andere een snel reactievermogen hebben en goed in staat zijn (soms complexe) verbanden te leggen. En ook worden serious games steeds vaker in het bedrijfsleven of in de hulpverlening toegepast.

Grenzen stellen is belangrijk
Maar om te voorkomen dat uw zoon of dochter zich verliest in een virtuele wereld is het belangrijk grenzen te stellen. Welke games mogen er niet worden gespeeld, hoe lang mag iemand doordeweeks gamen en in het weekend, welke alternatieven zijn er? Betrek ook de interesses van uw tiener zoon of dochter om de alternatieven aantrekkelijk te maken. En hou vooral het gesprek actueel. Want misschien is er wel een vervelende reden waarom iemand zich verliest in de virtuele wereld.

Dat pesten niet alleen maar op het schoolplein gebeurt zien we jammer genoeg steeds vaker aan de berichten in de media. Maar wat maakt dat pesten online zo vaak voorkomt? Allereerst nemen jongeren berichten op het internet te makkelijk aan voor de waarheid. Ze zijn (nog) niet kritisch en reageren vanuit hun emotie. Zo worden er over en weer harde opmerkingen geplaatst die door anderen weer worden gedeeld.

Lage drempel
Ook is de drempel laag om mee te doen aan online pesten. Je hebt degene over wie het gaat namelijk niet in persoon voor je, waardoor een opmerking snel en makkelijk is gemaakt. Ook is de reactie van de ander niet zichtbaar en kan er dus niet ingeschat worden wat de opmerking te weeg brengt. Zo kan iemand het slachtoffer worden van online pestgedrag zonder dat de ‘aanstichter’ goed beseft wat hij doet.

Ook niet online
Veel ouders worstelen met de vraag hoe ze hun kinderen kunnen behoeden voor online pesten. Maar als ouder moet u zich ook realiseren dat uw kind misschien meedoet met online pesten. Wijs w kinderen er daarom op dat zij wat ze op het schoolplein niet doen, ook niet online moeten doen. Zo brengt u het gesprek op gang en kunt u uitvinden of uw kind hier wel eens mee te maken heeft gehad.

Meer informatie
Zoekt u of uw kind hulp bij het online pesten of een ander vervelende online kwestie? Kijk dan op de website van Meldknop.nl. Hier zijn praktische tips te vinden over hoe om te gaan met de desbetreffende onderwerpen.

Wilt u meer over het onderwerp lezen? Kijk dan ook eens op de website van Media Opvoeding. Op de website van Media Opvoedinig worden vragen van ouders en docenten door een deskundig panel beantwoord.

Als u kind veel gamet of online is

De online- en gamewereld zijn niet meer weg te denken, voor zowel jongeren als volwassenen. Het is niet alleen voor ontspanning, maar vooral ook om makkelijker en sneller te communiceren, informatie op te zoeken, kennis te delen en nog veel meer. De mogelijkheden van internet zijn enorm. De smartphone heeft deze gemakken nog toegankelijk gemaakt.

Dit wil natuurlijk niet zeggen dat het gezond en verstandig is om de hele dag achter een scherm te zitten. Er moet een goede balans zijn tussen de verschillende dagelijkse activiteiten. Beeldschermen vragen een enorme focus van de ogen, waardoor het goed is om tussendoor de ogen ook rust te geven. Daarnaast is lichamelijke beweging belangrijk en dit is vaak lastig te combineren met beeldschermen.

Afspraken maken

Afspraken maken is belangrijk om duidelijkheid te creëren wat u wel en niet verwacht/accepteert. Elk kind is anders en daarom is het belangrijk om gezamenlijk afspraken te maken. Betrek hier uw zoon/dochter bij, zodat zij ook aan kunnen geven wat zij nodig hebben en wat ze eventueel nodig hebben aan ondersteuning. Begin echter eerst eens met een verdieping in de leefwereld van uw kind.

Verdiep u eens in de online wereld van uw kind. De kans is groot dat u hierdoor een ander beeld krijgt van het spel, de app, de online contacten of vaardigheden van uw zoon/dochter. De meeste jongeren spelen, omdat ze het spel leuk vinden en er goed in zijn. Stel vragen en toon interesse in de activiteit. Ook op sociale media zijn jongeren erg actief en vooral ook creatief. Met filters, green screens, emotiocons, etc kunnen zij zich uiten. 

Als u weet hoe lang een spel(ronde) duurt of hoe lang er nodig is om op social media bij te zijn, dan kunt u afspraken gaan maken met uw kind. Hoe u hier invulling geeft is afhankelijk van wat u acceptabel vindt en wat uw kind nodig heeft. Een paar voorbeelden van hoe u dit kunt doen:

  • Vaste online tijden - u kiest samen met uw kind tijden waarop hij/zij online mag zijn.
  • Na verplichte taken - als het huiswerk af is, vaat gedaan is, het vuilnis buiten is gezet, etc mag hij/zij online gaan.
  • Online tijd - u stemt af hoeveel tijd uw kind online mag zijn. Hij/zij mag dit zelf verdelen over de dag.

Kijk voor het advies over schermtijd op deze pagina

Bent u bang dat uw problematisch gamegedrag vertoont? Lees dan snel verder op de pagina 'gameverslaving' en 'signalen problematisch gedrag'.

Tip

Er bestaan internetsites met allerlei informatie en tips over internet, -gedrag, -vaardigheden en risico’s. Eén zo’n site is Mediawijsheid.nl. U kunt hier vragen stellen aan een deskundig panel. Uiteraard mag u ook altijd contact opnemen met ons via het contactformulier.

Veel mensen denken dat het merendeel van de jongeren tijdens hun middelbare schooltijd rookt. Het tegendeel is echter waar. Uit onderzoek blijkt dat minder dan 20% van de jongeren rookt.

Bron: Jeugd en riskant gedrag (Trimbos instituut, 2019)

Wel is het zo dat vooral jongeren die geen of lager onderwijs volgen roken. In tegenstelling tot jongeren die op HAVO of VWO zitten waar veel minder wordt gerookt. Hieronder in de tabel is het verschil inzichtelijk gemaakt. 20% van de VMBO basis leerling heeft in 2017 ooit gerookt ten opzichte van 12% van de leerlingen die VWO volgden.

Bron: Jeugd en riskant gedrag (Trimbos instituut, 2019)

Onderzoek wijst uit dat de meeste jongeren beginnen met roken voordat ze 16 jaar zijn. De kans dat ze daarna nog beginnen met roken is klein.

Maak uw punt duidelijk

Het is algemeen bekend dat roken slecht voor je is, alleen kijken jongeren doorgaans niet naar de lange termijn. Dat zij niet verder kijken heeft te maken met de ontwikkeling van de hersenen. Daarom is het als ouder beter om te voorkomen dat uw kind begint met roken dan dat uw kind al rookt en u ze moet overtuigen te stoppen!

Voorkomen dat uw kind begint met roken:

  • Uw kind informeren over de gevaren van roken (rond groep 7/8 van de basisschool);
  • Samen oefenen hoe ze 'nee’ zeggen tegen vrienden die een sigaret aanbieden;
  • Consequenties bespreken wanneer een jongere zou beginnen met roken.

Handelen als u ontdekt dat uw kind rookt:

  • Teleurstelling delen (boosheid is geen goed moment om het gesprek aan te gaan);
  • Vragen waarom uw kind deze keuze heeft gemaakt;
  • Nogmaals wijzen op de nadelen en gevaren voor de gezondheid (ook de korte termijn!);
  • Samen bepalen hoe nu verder. Grenzen stellen;
  • Alsnog of weer de AntiPeukenPas van Stivoro invullen.

Onderzoek naar cannabisgebruik

Veel jongeren denken dat bijna iedereen wel eens cannabis heeft gebruikt. Uit onderzoek blijkt echter dat slechts 22,9% van de Nederlandse bevolking ooit cannabis heeft gebruikt. 

Van de jongeren tussen de 12-16 jaar is dit slechts 10%. Van de jongens heeft 13% ervaring met cannabis ten opzichte van 8% bij de meisjes. Opvallend is dat 44% van de cannabisgebruikers in de maand voorafgaand aan het onderzoek, wel eens onder schooltijd (tussenuit of pauze) cannabis te hebben gebruikt.

Bron: Jeugd en riskant gedrag (Trimbos instituut, 2019)

Veel ouders vinden het geen probleem als hun kind voor zijn/haar 18de een enkele keer alcohol drinkt. Helaas weten we dat deze instelling kan leiden tot meer alcoholgebruik bij uw kind, ook buitenshuis.

Waarom zou een 16 jarige niet mogen drinken?!?

Een kind reageert namelijk heel anders op alcohol dan een (volgroeide) volwassenen, waardoor de negatieve gevolgen, zoals bijvoorbeeld ‘comazuipen’ veel sterker aanwezig zijn.

Ook niet voor een keertje

Het beste advies is daarom kinderen tot hun 18de niet te laten drinken. Uit onderzoek is gebleken dat de ontwikkelingen van het lichaam (zowel hersenen als organen) nog volop bezig zijn tijdens de tienerjaren en dat alcohol een schadelijk effect heeft. Naast de lichamelijke effecten leidt alcohol op jonge leeftijd ook nog al eens tot gênante situaties (zie de vele foto’s op Facebook, instagram of andere social media).

Daarnaast kan het andere vervelende gevolgen hebben, zoals het oplopen van een soa omdat in beschonken toestand niet altijd een condoom wordt gebruikt.

Niet toestaan

Natuurlijk geldt dat niet alle jongeren in problemen komen na een avondje stappen, maar wees er als ouder van bewust dat alcohol minder onschuldig is dan vaak wordt gedacht. Wees hierin ook consequent en zorg dat er in privé situaties (net als op schoolfeesten) geen alcohol wordt geschonken aan jongeren onder de 18 jaar. Leg uw zoon of dochter dan ook uit waarom u niet wil dat zij alcohol drinken voor het 18e levensjaar.

Het kan moeilijk zijn om als ouder deze regel te stellen, maar voor de ontwikkeling van uw zoon of dochter is dit echt het beste advies.

Wilt u meer weten over de werking en de risico’s van alcohol? Klik dan hier.

 

Het is de nachtmerrie van vele ouders uw kind gaat experimenteren met drugs. Of uw zoon of dochter krijgt vrienden die u niet kent en waarvan u niet weet of u die kunt vertrouwen. Wat kunt u doen in zo’n geval?

Het is de nachtmerrie van vele ouders uw kind gaat experimenteren met drugs. Of uw zoon of dochter krijgt vrienden die u niet kent en waarvan u niet weet of u die kunt vertrouwen. Wat kunt u doen in zo’n geval?

Softdrugs en harddrugs

In Nederland wordt het gedoogd om vanaf 18 jaar softdrugs zoals wiet of hasj te kopen. Coffeeshops worden hier ook streng op gecontroleerd. Harddrugs (o.a. xtc, speed, cocaïne) daarentegen zijn altijd illegaal en zijn alleen via het illegale circuit te verkrijgen.

Onder 18 jaar geen drugs

Voor jongeren onder de 18 jaar zou het dus niet mogelijk moeten zijn om aan soft- of harddrugs te komen. Helaas leert de praktijk dat er altijd manieren zijn en komen jongeren nog te makkelijk aan drugs.

Nieuwsgierigheid

Als het vermoeden heeft dat uw kind drugs gebruikt dan kan dat voor veel ouders nogal heftige reacties oproepen. In uw hoofd ziet u uw kind al afglijden naar een leven vol drugs en alcohol.

Maar vergeet niet dat veel jongeren alleen maar nieuwsgierig zijn en niet verder komen dan experimenteren. Juist in de tienerjaren vormt een kind zich tot een eigen individu en leert ook herkennen wat wel en niet bij hem past. Dat herkennen lukt vaak alleen wanneer zij dingen uitproberen.

Erfelijk

Sommige kinderen zijn erfelijk ‘belast’ en niet in staat het bij experimenteren te laten. Juist jongeren waar in de familie verslaving of afhankelijkheid voorkomt blijken gevoeliger te zijn voor verslaving dan jongeren waarbij dit niet het geval is. Weet dat in uw familie verslaving of afhankelijkheid voorkomt? Wees dan extra alert op het experimenteergedrag van uw zoon of dochter. Maak het onderwerp bespreekbaar en leg uit.

Zelfmedicatie

Het kan zijn dat uw zoon of dochter drugs gebruikt als zelfmedicatie bijv. om zich beter te kunnen concentreren op school of om makkelijker in slaap te vallen. Wees ook hier als ouder alert op.

Meer over drugs

Wilt u meer weten over de verschillende soorten drugs, de werking en de risico’s klik dan hier. Als u wilt weten hoe u drugsgebruik herkent dan kijkt u hier.

 

Afspraken maken

De meeste tips over afspraken maken liggen voor de hand, maar het is de kunst om als ouders consequent te blijven. Zeker wanneer u hun geliefde hobby probeert in te perken zult u redelijk wat weerstand krijgen. Probeer daarom samen tot afspraken te komen.

Praktische afspraken

Spreek met uw zoon of dochter tijden en tijdstippen af over games en online zijn. Bijvoorbeeld niet langer dan 2 uur schermtijd per dag, eerst huiswerk maken en daarna pas gamen, 1 uur voor het slapen gaan geen beeldscherm meer, enzovoort. Als uw kind meedoet aan (online) games die met geld of ruilgoederen werken, maak hier dan goede afspraken over en houd het bestedingspatroon van uw tiener in de gaten.

Tips

Beperk het beelscherm gebruik in de avonduren. Het schermlicht van o.a. computers, laptops, tablets en smartphones werkt ongunstig op de melatonine aanmaak, waardoor slaapproblemen kunnen ontstaan. Tieners kunnen sowieso al slaapproblemen hebben, omdat hun slaapritme naar achteren schuift gaan ze later naar bed en zijn ze er ’s ochtends niet uit te krijgen. De hele avond achter een beeldscherm zitten versterkt dit effect.

Ga bij overtreding van de regels niet in discussie. Regels zijn regels. En tieners zijn heel handig in het verkopen van smoesjes. Laat u dus niet verleiden tot een discussie. Vergeet ook niet om zelf het goede voorbeeld te geven.

Hulp nodig?

Breekt bij u thuis alsnog de oorlog uit of maakt u zich (ernstig) zorgen over uw zoon of dochter? Neem dan contact met ons op via preventie@youz.nl of door te bellen naar 088-358 0960. Wij kunnen een luisterend oor bieden en advies geven waar nodig.