Er zijn verschillende redenen waarom jongeren beginnen met roken, alcohol drinken of drugs gebruiken. Vaak spelen factoren zoals groepsdruk, nieuwsgierigheid, onzekerheid, problemen thuis, stress, ingrijpende gebeurtenissen en verveling een rol.

Groepsdruk
De belangrijkste reden waarom jongeren beginnen met middelengebruik is  groepsdruk. In de puberteit willen jongeren graag bij een groep horen en veel vrienden hebben. Als vrienden in hun omgeving beginnen met roken, drinken of drugs gebruiken, kan het moeilijk zijn om 'nee' te zeggen. Jongeren kiezen er dan vaak voor om mee te doen, omdat ze niet buiten de groep willen vallen. Het idee van 'iets doen wat niet mag' wordt leuker als anderen erbij zijn. Zo willen pubers laten zien dat ze bij de groep horen, bijvoorbeeld door mee te blowen met vrienden.

Nieuwsgierigheid en experimenteren
Jongeren zijn van nature nieuwsgierig en willen nieuwe dingen uitproberen, zoals alcohol, roken, feesten en ook drugs. Dit experimenteren is een manier voor jongeren om zichzelf te ontdekken en te ervaren. Soms kan een ingrijpende gebeurtenis in het leven, zoals het verlies van een familielid of problemen op school, ervoor zorgen dat jongeren middelen gebruiken om zich beter te voelen. Ze zoeken dan naar manieren om hun zorgen te vergeten of de pijn te verminderen.

Onzekerheid en minderwaardigheid
Veel pubers ervaren gevoelens van onzekerheid en minderwaardigheid. Dit kan ervoor zorgen dat ze middelen gebruiken, zoals roken of drinken, om zich beter te voelen over zichzelf. Ze denken misschien dat het hen helpt om sociaal sterker te worden of om zich beter in hun vel te voelen.

Problemen thuis en stress
Wanneer jongeren opgroeien in een gezin waar veel problemen zijn of weinig toekomstperspectief is, kunnen ze makkelijker naar alcohol of drugs grijpen. Dit kan hen helpen om hun situatie even te ontvluchten. Alcohol, drugs of zelfs gamen kunnen manieren zijn om te ontspannen en de stress te verminderen.

Verveling
Verveling is ook een belangrijke reden waarom jongeren beginnen met roken, drinken of drugs gebruiken. Ze zoeken naar manieren om geprikkeld te worden, op zoek naar sensatie of een uitdaging. Middelengebruik, gamen of gokken kunnen hen die kick geven die ze zoeken.

In het algemeen zijn er veel verschillende redenen waarom jongeren besluiten om met roken, alcohol of drugs te experimenteren. Het is belangrijk om als ouder of begeleider hierover in gesprek te gaan met jongeren, zodat ze bewust worden van de mogelijke risico's.